Kurumlarda yapılan güvenlik arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmasının hukuki sonuçları

Arşiv araştırması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan belirlenmesi için yapılan işlemdir.

Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesi için yapılan işlemdir.

Arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmasını hangi kurum yapar:

Türk Silahlı Kuvvetleri personeli hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ilişkin talepler Millî Savunma Bakanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığına iletilir. Bunlar hakkındaki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Millî İstihbarat Teşkilâtı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılır.

Yetkili makamlardan alınan bu bilgiler, personeli istihdam edecek kurum ve kuruluşlar nezdinde kurulan komisyonlar tarafından değerlendirilerek, güvenlik soruşturması bakımından bir sakınca taşıyıp taşımadığı hususu bir karara bağlanmak suretiyle atama işleminin seyri belirlenmektedir.

Bu nedenle, güvenlik soruşturmasını yapan makam tarafından, 4045 sayılı Kanun kapsamında kamu personeli istihdam edecek kurum ve kuruluşlara gönderilen bilgilerin güncel ve somut bilgilerle desteklenebilir nitelikte olması hem personeli istihdam edecek kurum ve kuruluşların sağlıklı değerlendirme yapabilmesi hem de bu işlemlerden kaynaklanan davaları çözümleyecek idari yargı yerlerinin dava konusu işlem üzerindeki hukuka uygunluk denetimini tam anlamıyla yerine getirebilmesi açısından büyük önem arz etmektedir.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması sebebiyle izlenecek hukuki süreç:

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması sebebiyle pek çok kişi hakkında sözleşmenin feshi, başvurunun reddi gibi idari işlemler tesis edilmektedir. Bu durumda yapmanız gereken bu işlemlere karşı 60 gün içerisinde yürütme durdurma istemiyle idari yargıda iptal davası açmaktır. Bu süre hak düşürücü süredir, süresi içerisinde başvurulmadığı takdirde hak kaybı yaşanacaktır.